PHP Session (Oturum yönetimi)

59 03 Haziran 2010 ~ Musa Avcı — Başlangıç

sepet PHP de session olayını cookie ile karşılaştırarak yapalım. Çünkü kullanım ve uygulama olarak cookie ile aynı ama teknik olarak farklı. Session aynı çerezlerde olduğu gibi $_SESSION global dizisi ile okunur, fakat yazılması için çerezlerdeki gibi bir fonksiyona ihtiyaç duymaz.

Çerezlerin son kullanma tarihini biz belirlerken sessionlar tarayıcının kapatılmasıyla silinir. Yani siteye girildiğinde oluşturacağımız sessionlar, girenin sayfayı kapatmasıyla silinecektir.

Kullanım, oluşturma ve silme dışındaki asıl teknik farkı da sessionların tarayıcıya direkt olarak tanımlanmıyor olması.

Session ve cookie arasındaki fark

Bunu şöyle açıklayayım; bir çerez tanımladığımızda bu çerezin adı ve değeri tarayıcıya açıkca gönderilir ve bu değer istenilen süre boyunca tarayıcıda açık bir şekilde saklanır.

Sessionda ise kaydedilen değer ve değerin adı tarayıcıya gönderilmez. Onun yerine PHPSESSID adında içinde uzun bir session id değeri bulunan bir çerez tanımlanır. Ve bizim oluşturduğumuz sessionlar sunucuda saklanır ve girenlerin gönderdiği PHPSESSID kimliğine göre kime ait oldukları bulunur ve yeniden düzenlenir.

Bu olayı daha iyi anlamanız için kredi kartı örneğini vereyim: Session olayı aynı kredi kartı kullanımı gibidir. Banka size bir kart verir bu kartın içinde size özel bir anahtar kod yer alır. Ama para ve bilgiler bankada saklanır.

Siz bilgilerinize ve paralarınıza ulaşmak için kartı kullanırsınız. Sessionda size direkt olarak bilgileri vermek yerine bir PHPSESSID adında değer verir ve o değer üzerinden size ait olan verileri okur ve düzenler.

Session nerelerde kullanılabilir

Oturumun kapanmasıyla silinmesi ve tekniği nedeniyle session verileri daha çok kullanıcılarınızın sitenize giriş yaptığında onları tarayıcıyı kapatana kadar giriş yapmış şekilde tutmanıza ve bazı yerlerde sanal sepet uygulamarını gerçekleştirmenizde kullanılır.

Session oluşturma

Başta da dediğim gibi sessionları tek bir $_SESSION global dizisi üzerinden okuyup, oluşturup, silebiliyoruz. Tek önemli mevzu session kullanımına ya da oluşturulmasına başlamadan önce bir kere her sayfanın en başında session_start() fonksiyonunu yazmalıyız, bu fonksiyon session olayını kullanıma hazırlar ve olmazsa olmazdır.

Bazı sunucularda session kullanımı otomatik olarak hep açıktır, açık olan sunucularda session_start() yazmaya çalışırsanız hata verir. Bu durumda bu fonksiyonu kullanmaya gerek yoktur.

session_start();
$_SESSION['mesaj'] = 'Selam dünya!';

Yukarıda ilk önce session kullanımını başlattık ve ardından aynı bir dizi tanımlarmış gibi $_SESSION global dizisine mesaj anahtarına Selam dünya! değerini verdik. Yani mesaj adında bir session oluşturduk ve değerini Selam dünya! yaptık.

Bu oluşturduğumuz değer giren kişinin tarayıcısı kapatılmadığı sürece gezdiği her sayfaya tekrar geri gönderilecek ve bir önceki sayfada yaptığı işlemleri, kullanıcı adı ya da şifre gibi verileri bu şekilde yeniden hatırlanmasını sağlayacak.

Mesela session ile bir sayfada giren kişinin adını belirtmesini isteyip tüm sayfalarda onun bu adını hatırlatabilirim.

Session dizi (array) atama

Sessionlara yazı, sayı gibi değerler atadığımız gibi aynı zamanda dizi (array) da atayabiliriz. Bunu yapmak için sıradan bir dizi tanımlıyormuş gibi davranman yeterli.

Session dizi örneği:

session_start();
$_SESSION['uyeler'] = array('Musa', 'Hakan', 'Orhan');

Bu şekilde sessionların içerisinde dizi verileride taşıyabiliriz. Ve başka sayfalarda çağırdığımızda aynen dizi şeklinde kullanmaya devam edebiliriz.

Session silme

Daha öncelerde de bahsettiğimiz gibi yine burada da session silme işleminde de unset() fonksiyonunu kullanıyoruz.

session_start();
$_SESSION['gezegen'] = 'dünya';
unset($_SESSION['gezegen']);

Yukarıda önce bir session oluşturduk ve hemen ardından da onu sildik.

Tüm sessionları silmek

Bu işlem için de session_destroy() fonksiyonunu kullanacağız. Bu fonksiyon tanımlanmış tüm sessionları yok eder.

session_start();
session_destroy();

Session var mı diye kontrol etmek

Yine diğer çalışmalarda varlığını kontrol etmekte kullandığımız isset() fonksiyonunu kullanacağız. Bu fonksiyon eğer içine yazdığımız session varsa olumlu yoksa olumsuz döner.

session_start();
echo isset($_SESSION['deneme']);

Session kullanımı hakkında bir örnek

Hemen anlattıklarımızı pekiştirip pratik yapmak üzere basit bir örnek gösterelim;

Öncelikle ilk.php adında bir php dosyası oluşturalım ve içinde bir session oluşturup bir başka php sayfasında o veriyi okutmayı deneyelim.

ilk.php:

<?php
session_start();
$_SESSION['isim'] = 'Musa';

echo 'Sessionumuzu oluşturduk.';
?>

Bu sayfayı oluşturup çalıştırdıktan sonra 2. php sayfamızıda yapalım. Bunun adıda son.php olsun.

son.php:

<?php
session_start();

echo 'Daha önceden kaydedilmiş isim: ' . $_SESSION['isim'];
?>

ilk.php yi ziyaret ettikten sonra bu sayfaya geldiğimizde ekranda Daha önceden kaydedilmiş isim: Musa yazacaktır. Eğer ilk.php ye uğramadan yani sessionumuzu oluşturmadan son.php ye girmeye çalışırsak böyle bir session oluşturulmadığı için kod hata verecektir.

Bir sonraki PHP serüveninde görüşmek üzere esen kalın.

Etiketler: php oturum yönetimi php session php session array php session kullanımı session dizi session dizi atama session nedir session oluşturma session örnek session silme session start